1966 VARTO DEPREM'İ

1966 Varto depremi, 19 Ağustos 1966 tarihinde Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Muş ilinin Varto kazasında meydana geldi. Büyüklüğü 6,9 Ms olan deprem sonucunda 2.394 kişi öldü.


İlk deprem 


Varto'da 1966 yılında iki deprem oldu. İlk deprem, 7 Mart 1966 tarihinde Türkiye saatiyle 03:16'da 5.6 Ms büyüklüğünde oldu. 14 kişinin ölümüne ve 75 kişinin de yaralanmasına yol açtı.

İkinci deprem


Aynı yıl ikinci deprem ise, 1966 Varto Depremi olarak anılan ve 19 Ağustos 1966'da Türkiye saatiyle 14:22'de meydana gelen doğal afettir. Depremin büyüklüğü 6,9 Ms olarak ölçüldü.
Felaketin boyutu 2.394 ölü ve 1.489 yaralıya ulaşmıştır. Deprem, Varto'daki tüm yapıları mahvetmiştir.
Şair Cemal Süreya Keşke Yalnız Bunun İçin Sevseydim Seni adlı şiirinin dizelerinde bu depremin yarattığı yıkıma karşı kayıtsız kalmamıştır.

Varto'nun yerle bir olduğu deprem. Kurtulanlar da hayatını depremin gündüz vakti olmasına borçlu. Sanki ölmeleri gerekiyormuş ama Allah son anda değişiklik yapmış. Öyle anlatırlar, hepsinin verilmiş sadakası varmış.zaten yokluk içinde yaşıyosunuz ekmekler sandıklarda kilitli oluyomuş, kurban desen kaç yılda bir keşmişsiniz sadakayı nerden buldunuz ki veresiniz.tarlada, çayırda çalışanlar anlatır, yüksek tepelerdeki taşlar yuvarlanmış, köylerde tozlar dumanlar yükselmiş, hayvanların hepsi ahırlarda boğulmuş...

5 çocuğu olan yengem 4 ünü toplayıp büyük kızını unutmuş ve görünce "sende mi vardın" demiş şaşkınlıktan. Çocuk psikolojisinden anlamadığı için de kızına bir güzel'de anlatmış.
"ben seni depremde unuttum" diye. (Gerçi hala da ne zaman annemi kızdırsam" ben seni aldırmak için tee tatvan'a kadar gittim ama benden önce kürtaja giren kadın çok bağırdı, çığlıklarından korktum beklerken vazgeçtim" der. Kadının yanan canı, çığlığı hayat vermiş bana orası apayrı) depremde yok olanların yanında bunlar çerez tabi.. Psikoloji filan boş şey ölümün yanında.depremin vurduğu yetmiyormuş gibi bir de bal arıları saldırmış, yüzler gözler şiş. mış da muş da..

Neyse bütün bunlar 41 yıl öncesi tabi. O yüzden kalkıp 41 sene öncesine üzülecek halimiz yok..
Ama acı olan da devletin yıkılan evleri geçen sene yani 40 sene sonrasında bitirmesi. Affedersiniz ama ben sizin "çok kısa sürede" diye başlayan her cümlenize, girişiminize sıçayım sayın yetkililer.. İnanın o evlere şimdi hayvanları bile sokmuyoruz çünkü beton yerde rahat etmez hayvanlar. ot, saman, yem filan koyuyoruz. Barbarın kralı olduk sayenizde. İlk önce bize cami yaptırıp her sene bir imam gönderdiniz Alevi köyüne. bomboş camide en fazla bir ay dayanıp ilk maaşını alır almaz geri döndüler çoğu. Bazıları da bizlen kanka olup namazı filan unuttular, kazıkladılar sizi..

Doğuda dışarıya en çok öğrenci veren yerlerde ön sıralarda oynar Varto. Genelde öğretmen olur memleketlerine geri dönerler. Öyle kolay kolay yıkılmazlar zaten yıkımı, yokluğu da kimse öğretemez onlara. Doğrularından vazgeçmezler taa ki sol gözlerinden vurulup yok olana kadar..

Ömer Ay


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder